HOA THỊNH ĐỐN — Chánh quyền Tổng thống Donald Trump đang sử dụng một chiến lược kết hợp giữa “cây gậy và củ cà rốt” nhằm thúc ép hàng triệu di dân lậu tự nguyện rời khỏi lãnh thổ Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ, thông qua việc ban hành sắc lệnh hành pháp, vận dụng các đạo luật xưa cũ, cùng với một loạt chiến dịch tuyên truyền quy mô lớn.
Ngay trong ngày nhậm chức, 20 tháng Giêng, Tổng thống Trump đã ký 10 sắc lệnh hành pháp liên quan đến biên giới, nhằm củng cố hệ thống kiểm soát và chuẩn bị cho một chương trình trục xuất quy mô lớn.
Theo dữ liệu mới nhứt, số lần lực lượng Quan Thuế và Bảo Vệ Biên Giới Hoa Kỳ (CBP) phát hiện di dân lậu đã giảm mạnh, từ 81.528 vào tháng Giêng xuống còn 28.654 vào tháng Hai. Trong 50 ngày đầu nhiệm kỳ, Cơ quan Thực Thi Di Trú và Hải Quan (ICE) đã bắt giữ 32.809 người — gần bằng tổng số vụ bắt trong cả năm tài khóa 2024. Chỉ riêng trong tháng đầu tiên, có đến 37.660 người bị trục xuất.
Một sắc lệnh mang tên “Bảo vệ nhân dân Mỹ trước làn sóng nhập cư” đã khởi động việc thay đổi quy định liên bang, cho phép chánh quyền kiểm kê khoảng 11 triệu di dân lậu đã vào nước Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.
Thiết lập hệ thống đăng bộ ngoại kiều
Bộ An Ninh Nội Địa Hoa Kỳ (DHS) đã ban hành một thay đổi nội bộ có hiệu lực từ ngày 11 tháng Tư, yêu cầu tất cả ngoại kiều trên 14 tuổi cư trú tại Mỹ phải đăng bộ và lấy dấu tay — như đã được quy định bởi Đạo luật Di trú và Quốc tịch năm 1952, và Đạo luật Ghi danh Ngoại kiều năm 1940, còn gọi là Đạo luật Smith.
Sau khi đăng bộ, ngoại kiều sẽ nhận được một chứng chỉ, và bất kỳ ai trên 18 tuổi đều phải mang theo bên người mọi lúc mọi nơi. Trẻ em dưới 14 tuổi phải do cha mẹ ghi danh thay và sẽ phải đăng bộ lại khi đến tuổi.
Ngày 10 tháng Tư, một vị thẩm phán liên bang do ông Trump bổ nhiệm, ông Trevor Neil McFadden, đã cho phép thi hành quy định này, bác bỏ nỗ lực của các tổ chức bảo vệ quyền di dân.
Theo Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ, nếu không tuân hành, ngoại kiều có thể bị phạt hành chánh hoặc truy tố hình sự — kể cả bị giam giữ.
Phạt đến 998 đô mỗi ngày nếu không chịu rời khỏi
Bộ An Ninh Nội Địa cũng loan báo sẽ áp dụng mức phạt lên tới 998 Mỹ kim mỗi ngày cho những ai đã có lệnh trục xuất mà vẫn ngoan cố lưu lại.
Biện pháp này được dựa theo một đạo luật ban hành năm 1996, từng được ông Trump sử dụng trong nhiệm kỳ đầu. Theo bà Lora Ries thuộc Viện Heritage, biện pháp này nhắm vào khoảng 1,4 triệu người đã có lệnh trục xuất cuối cùng.
Chiến dịch tuyên truyền quy mô quốc tế
Từ ngày 15 tháng Ba, Bộ An Ninh Nội Địa đã tung ra một chiến dịch quảng bá quốc tế trị giá nhiều triệu Mỹ kim, với thông điệp từ Bộ trưởng Kristi Noem:
“Nếu quý vị ở đây bất hợp pháp, chúng tôi sẽ tìm ra quý vị và trục xuất. Quý vị sẽ không bao giờ được quay lại. Nhưng nếu quý vị tự nguyện rời đi ngay bây giờ, vẫn còn cơ hội để trở lại hợp pháp, sống đời tự do và đạt giấc mơ Mỹ.”
Ứng dụng CBP One đổi tên thành CBP Home
Ứng dụng CBP One trước đây dưới thời Biden cho phép xin hẹn nộp đơn tị nạn, nay đã được đổi tên thành CBP Home, với chức năng khuyến khích di dân lậu tự nguyện rút lui.
Ứng dụng này nằm trong khuôn khổ chiến dịch quảng bá trị giá 200 triệu Mỹ kim nhằm kêu gọi người lậu “hãy đi ra và đừng trở lại.”
Ông Joshua Treviño thuộc Viện Chính Sách America First nhận định:
“Chánh quyền Trump hiểu rằng cuộc khủng hoảng di dân hiện tại là kết quả của một hệ sinh thái dung túng kéo dài, và đang tìm cách tháo gỡ toàn bộ cơ cấu ấy.”
Hồi sinh các đạo luật xưa cũ
Ngoài những đạo luật từ 1952 và 1996, ông Trump còn sử dụng Đạo luật Ngoại thù năm 1798 để trục xuất các băng đảng tội phạm ngoại quốc — như MS-13 và Tren de Aragua — được cho là đang hoạt động ngay trên đất Mỹ.
Gần đây, chánh quyền đã dẫn độ khoảng phân nửa trong số 238 nghi can thuộc băng Tren de Aragua và 21 nghi can MS-13 về El Salvador, đến trung tâm giam giữ khủng bố CECOT. Tuy nhiên, một vị thẩm phán liên bang tên James E. Boasberg đã yêu cầu hai chuyến bay chở nhóm tội phạm nầy quay đầu trở lại Mỹ.
Dù vậy, Tối Cao Pháp Viện ngày 7 tháng Tư đã ra phán quyết cho phép chánh quyền Trump tiếp tục trục xuất thành phần băng đảng dựa trên đạo luật nói trên, đảo ngược quyết định của toà cấp dưới.
Tranh cãi về quyền quốc tịch theo nơi sanh
Một sắc lệnh khác gây nhiều tranh cãi là việc tổng thống Trump bác bỏ việc tự động cấp quốc tịch cho trẻ em sanh tại Mỹ có cha mẹ là di dân lậu. Sắc lệnh ngày 20 tháng Giêng nầy dự kiến sẽ được đưa ra trước Tối Cao Pháp Viện để phân định.
Ba thẩm phán liên bang tại ba tiểu bang đã đình chỉ thi hành sắc lệnh này. Theo Tu chính án thứ 14, bất kỳ ai “sanh ra hoặc được nhập tịch tại Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ và chịu sự quản trị của luật pháp Hoa Kỳ” đều là công dân Hoa Kỳ.
Tổng thống Trump lập luận rằng cụm từ “chịu sự quản trị của luật pháp” đã bị hiểu sai và thực chất không áp dụng cho di dân lậu.
Luật sư Bill King viết trên The Epoch Times rằng nhiều quốc gia trên thế giới không công nhận quốc tịch theo nơi sanh (jus soli), mà thay vào đó áp dụng nguyên tắc “huyết thống” (jus sanguinis), tức quốc tịch theo cha mẹ.
© The Epoch Times
