Gaza – Tổ chức khủng bố Hamas tuyên bố vào ngày 11 tháng 5 rằng họ sẽ phóng thích Edan Alexander, con tin người Mỹ cuối cùng còn sống tại Gaza. Động thái này được thực hiện trong nỗ lực thiết lập lệnh ngừng bắn với Do Thái và nối lại việc chuyển hàng viện trợ vào vùng lãnh thổ bị chiến tranh tàn phá mà họ kiểm soát.
Tuyên bố ngày 11 tháng 5 của Hamas không nêu rõ khi nào việc phóng thích sẽ diễn ra, nhưng thông báo được đưa ra chỉ vài ngày trước khi Tổng thống Donald Trump dự kiến thăm Trung Đông trong tuần này. Ông không có lịch trình thăm Do Thái trong chuyến đi.
Ông Khalil al-Hayyah, lãnh đạo của Hamas ở Gaza, nói chánh quyền Hoa Kỳ đã liên lạc trong vài ngày qua giữa lúc đàm phán. Trong một tuyên bố, ông nói rằng Hamas sẵn sàng “ngay lập tức bắt đầu các cuộc đàm phán chuyên sâu” để chính thức hóa một lệnh ngừng bắn lâu dài. Lệnh ngừng bắn này đồng thời chấm dứt chiến tranh, trao đổi tù nhân Palestine và con tin ở Gaza, và trao quyền lực tại Gaza cho một cơ quan độc lập.
Ông Trump và đặc phái viên Trung Đông của ông, Steve Witkoff, đã nhắc đến Edan Alexander nhiều lần trong vài tháng qua. Ông Witkoff dự kiến sẽ thăm Do Thái trong vài giờ tới. Mẹ của Edan, bà Yael Alexander, nói vào tháng Hai: “Mỗi khi họ nói tên Edan, giống như họ không quên vậy. Họ không quên nó là người Mỹ, và họ đang làm việc về điều đó.”
Trong cuối tuần Lễ Tạ ơn vào tháng 11 năm 2024, Hamas đã công bố một đoạn video về Alexander, theo lời mẹ anh. Bà nói đoạn video rất khó xem với tiếng khóc và lời kêu cầu giúp đỡ của anh, nhưng cũng trấn an vì đó là dấu hiệu gần đây nhất cho thấy người lính trẻ vẫn còn sống.
Alexander, 21 tuổi, ban đầu từ Hoa Kỳ. Anh là một quân nhân Do Thái-Mỹ bị bắt từ căn cứ của mình trong cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 năm 2023 của Hamas vào miền nam Do Thái, vốn đã châm ngòi cho cuộc chiến ở Gaza. Alexander là người gốc Tenafly, tiểu bang New Jersey, nơi cha mẹ và anh chị em của anh vẫn sinh sống. Năm 2022, anh chuyển đến Do Thái sau khi tốt nghiệp trung học và nhập ngũ vào Lực lượng Phòng vệ Do Thái (IDF).
Vẫn còn 59 con tin bên trong Gaza, với khoảng một phần ba trong số họ được tin là vẫn còn sống. Hầu hết các con tin còn lại đã được phóng thích trong các cuộc đàm phán ngừng bắn hoặc các thỏa thuận khác.
Văn phòng Thủ tướng Do Thái Benjamin Netanyahu không đưa ra phản ứng ngay lập tức, mặc dù chánh quyền của ông trước đó đã bày tỏ sự thất vọng với chánh quyền ông Trump vì đã đàm phán với Hamas hồi đầu năm nay.
Cuối tháng 4, Tổng thống Cơ quan Nhà nước Palestine (PA) Mahmoud Abbas, 89 tuổi, đã kêu gọi Hamas hạ vũ khí và giao quyền kiểm soát Dải Gaza cho tổ chức của ông, vốn đã kiểm soát Gaza trước khi Hamas thắng cử tại đó vào năm 2006. Hamas đã nắm quyền kiểm soát lãnh thổ vào năm sau đó sau khi quan hệ giữa tổ chức khủng bố này và Cơ quan Nhà nước Palestine trở nên tồi tệ và một cuộc nội chiến ngắn bùng nổ. Cuối cùng Hamas đã buộc Cơ quan Nhà nước Palestine rời khỏi Dải Gaza. Không có cuộc bầu cử nào được tổ chức tại Gaza kể từ năm 2006.
Sau khi Hamas nắm quyền, Do Thái đã áp đặt lệnh phong tỏa trên bộ, trên không và trên biển đối với Gaza, lệnh này cũng được Ai Cập thực thi ở phía nam, với lý do cần bảo vệ công dân khỏi Hamas. Vào ngày 23 tháng 4, ông Abbas thúc giục Hamas chuyển giao quyền cai trị Gaza trở lại cho Cơ quan Nhà nước Palestine và tự biến mình thành một đảng chính trị. Trong khi chính trị gia 89 tuổi này trước đây đã kêu gọi đối thủ của mình là Hamas đặt lực lượng của mình dưới sự kiểm soát của Cơ quan Nhà nước Palestine, Hamas vẫn chưa làm như vậy kể từ khi chiến tranh bùng nổ tại Dải Gaza vào cuối năm 2023.
Ông Abbas đã chỉ trích các cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 năm 2023 của Hamas vào miền nam Do Thái, cho rằng chúng đã tạo cớ để Do Thái phá hủy Dải Gaza.
© The Epoch Times