Hà Nội, Việt Nam – Nhập cảng của Việt Nam từ Trung Quốc và xuất cảng sang Hoa Kỳ đều đạt mức kỷ lục sau đại dịch trong tháng Tư vừa qua. Điều nầy diễn ra giữa lúc Việt Nam đang đàm phán với Hoa Thịnh Đốn nhằm giảm thặng dư thương mại của Hà Nội và đang siết chặt việc truy quét hàng hóa Trung Quốc được gửi sang Hoa Kỳ qua lãnh thổ của mình.
Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ bị đánh thuế 46% đối với hàng xuất cảng sang Hoa Kỳ, nếu Tòa Bạch Ốc xác nhận mức thuế nầy vào cuối lệnh tạm ngừng thuế quan toàn cầu vào tháng Bảy. Điều nầy có thể làm suy yếu mô hình tăng trưởng của Việt Nam và ảnh hưởng nặng nề đến các công ty đa quốc gia đang xuất cảng từ Việt Nam, bao gồm cả Samsung và Nike.
Hà Nội đã đưa ra nhiều đề nghị cho chánh phủ của Tổng thống Trump nhằm tránh các mức thuế cao, bao gồm cả việc siết chặt việc chuyển tải bất hợp pháp hàng hóa Trung Quốc sang Hoa Kỳ qua Việt Nam. Hàng hóa được hưởng thuế quan thấp hơn nếu được dán nhãn ‘Sản xuất tại Việt Nam’.
Tuy nhiên, các xu hướng thương mại đã thu hút sự chỉ trích của Hoa Kỳ đang gia tăng, có khả năng làm phức tạp thêm nỗ lực của Việt Nam trong việc đòi Hoa Kỳ nhượng bộ trong các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra.
Chánh phủ của Tổng thống Trump muốn giảm sự mất cân đối thương mại, nhưng thặng dư thương mại của Việt Nam với Hoa Kỳ – vốn đã là một trong những mức cao nhứt toàn cầu – đã tăng gần 25% trong bốn tháng đầu năm đến tháng Tư so với cùng kỳ năm trước, theo cơ quan thống kê của Việt Nam. Riêng trong tháng Ba, con số nầy đã vượt 13.5 tỉ Mỹ kim, mức cao nhứt trong lịch sử hàng tháng, dữ liệu Hoa Kỳ cho thấy.
Nhiều giám đốc điều hành trong ngành cho biết các nhà sản xuất tại Việt Nam đang tăng cường xuất cảng sang Hoa Kỳ trước khả năng tăng thuế quan.
Dữ liệu hải quan Việt Nam cho thấy, trong tháng Tư, lượng hàng gửi sang Hoa Kỳ đã vượt 12 tỉ Mỹ kim, cao hơn 34% so với một năm trước, và là mức giá trị lớn nhứt được ghi nhận sau đại dịch COVID-19.
Ông Soren Pedersen, phó chủ tịch của SSA Marine – nơi vận hành một cảng tại Cái Mép và là một trong những nhà điều hành cảng lớn nhứt thế giới, cho biết cảng nước sâu Cái Mép của Việt Nam, nơi xử lý hầu hết hàng xuất cảng bằng đường biển của quốc gia nầy sang Hoa Kỳ, đang trải qua sự gia tăng mạnh mẽ về lượng hàng gửi sang Hoa Kỳ. Ông nói với hãng thông tấn Reuters rằng Cái Mép, nơi đón tiếp tất cả các hãng tàu lớn như Maersk, MSC và COSCO, có 26 tàu container đã được đặt chỗ cho các chuyến khởi hành hàng tuần sang Hoa Kỳ trong tháng Năm, “một kỷ lục” so với mức trung bình 20-22 tàu. Ông lưu ý rằng điều đó là để chuẩn bị cho khả năng tăng thuế quan và cho biết hầu hết các cảng container hiện đang hoạt động hết hoặc gần hết công suất.
Đồng thời, Việt Nam đang tăng cường nhập cảng từ Trung Quốc. Lượng nhập cảng nầy cũng đạt kỷ lục sau đại dịch vào tháng Tư, vượt 15 tỉ Mỹ kim, theo dữ liệu hải quan.
Xuất cảng của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong những năm gần đây được thúc đẩy bởi việc nhập cảng từ Trung Quốc. Lượng hàng nhập từ Bắc Kinh gần như khớp với giá trị và sự biến động của hàng xuất sang Hoa Thịnh Đốn.
Nhập cảng hàng hóa Trung Quốc của Việt Nam, thường là linh kiện hoặc nguyên liệu thô được sử dụng trong các nhà máy Việt Nam, đã tăng gần 31% trong tháng Tư so với một năm trước. Sản xuất công nghiệp tăng 8.9% trong cùng kỳ.
Giới chức Tòa Bạch Ốc đã cáo buộc Việt Nam chỉ là điểm trung chuyển cho hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc được gửi sang Hoa Kỳ, với giá trị gia tăng tại Việt Nam không có hoặc không đủ để biện minh cho nhãn ‘Sản xuất tại Việt Nam’.
Đáp lại, Hà Nội đã bắt đầu một đợt truy quét việc chuyển tải bất hợp pháp vào tháng Tư, tăng cường kiểm soát hàng nhập cảng và việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ sản phẩm.
© Reuters
