Hôm thứ Tư, Thủ tướng Nhật Bản, ông Shigeru Ishiba, và Tổng Thư ký Tổ chức Minh Ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), ông Mark Rutte, đồng tuyên bố sẽ tiếp tục siết chặt quan hệ an ninh và quốc phòng song phương nhằm đối phó các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Trung Quốc, Bắc Hàn và Nga.
Nhật Bản vốn đã đẩy mạnh quan hệ quốc phòng với Hoa Kỳ cùng các nước đồng minh trong vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương, nay lại xúc tiến thêm mối kết nối với NATO. Lý do phần lớn xuất phát từ quan ngại rằng cuộc xâm lược Ukraine của Nga có thể cổ vũ cho chủ nghĩa bành trướng của Trung Quốc tại châu Á.
“Việc NATO trở nên mạnh mẽ hơn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Nhật Bản,” ông Ishiba tuyên bố trong cuộc họp báo chung với ông Rutte — người đang có chuyến công du đầu tiên đến Nhật kể từ khi trở thành Tổng Thư Ký NATO từ tháng mười năm ngoái.
Theo bản tuyên bố chung được công bố sau cuộc hội đàm, đôi bên cam kết coi trọng hợp tác công nghiệp quốc phòng, lấy việc phát triển công nghệ lưỡng dụng và kỹ thuật cao làm trọng điểm, đồng thời đẩy mạnh tiêu chuẩn hóa trang bị và khả năng tương tác. Hai bên cũng nhất trí tăng cường hợp tác trong lãnh vực phòng thủ không gian mạng và không gian vũ trụ, bên cạnh việc mở rộng các cuộc thao dượt quân sự chung. Các chủ đề như thiết bị bay không người lái (drone) và trí tuệ nhân tạo (AI) cũng được đưa vào thảo luận.
Ông Ishiba và ông Rutte cũng lên án mạnh mẽ sự gia tăng quan hệ quân sự giữa Bắc Hàn và Nga — đặc biệt là việc Nga sử dụng hỏa tiễn và binh sĩ Bắc Hàn trong chiến tranh Ukraine — đồng thời bày tỏ quan ngại về việc Trung Cộng yểm trợ cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga.
Ông Rutte cảnh cáo rằng Nga vẫn tiếp tục phát động chiến tranh tại Ukraine, đồng thời nuôi tham vọng “tái định hình trật tự an ninh Âu Châu.”
Hai nhà lãnh đạo cũng kêu gọi duy trì một vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở, lên án mọi hành vi đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực tại Biển Đông và Biển Hoa Đông. Họ kêu gọi Bắc Kinh nâng cao tính minh bạch quân sự và tham gia vào các cơ chế kiểm soát vũ khí, đồng thời kêu gọi duy trì hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan.
Ông Rutte cũng nhấn mạnh rằng Trung Cộng đang theo đuổi một cuộc tăng cường vũ trang quy mô lớn, tìm cách kiểm soát các kỹ nghệ then chốt, hạ tầng trọng yếu và chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời tiếp tục các hoạt động gây bất ổn tại khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Tổng Thư ký NATO bày tỏ sự cảm kích trước những đóng góp của Nhật trong việc hỗ trợ Ukraine chống lại Nga, và hoan nghênh thiện chí của Tokyo trong việc tham gia cơ chế chỉ huy NATO hỗ trợ Ukraine, vốn được Bộ trưởng Phòng Vệ Nhật Bản Gen Nakatani tuyên bố hôm thứ Ba.
Chương trình có tên “Hỗ Trợ An Ninh Và Huấn Luyện Cho Ukraine” (NSATU), đặt tổng hành dinh tại căn cứ quân sự Hoa Kỳ ở Wiesbaden, Đức. Ông Rutte cho biết: “NSATU giúp Ukraine chiến đấu hôm nay, và chuẩn bị xây dựng quân đội cho tương lai.”
Chi tiết về sự tham gia của Nhật Bản hiện vẫn đang được thảo luận. Tuy nhiên, theo nguyên tắc hòa bình sau chiến tranh, Lực Lượng Tự Vệ Nhật Bản nếu được triển khai sẽ không đảm nhận vai trò tác chiến.
© The Associated Press
