Giữa những ồn ào xoay quanh hàng loạt tuyên bố về thuế quan của Tổng thống Donald Trump trong tuần qua, một số người trong ngành rượu vang California lại có cái nhìn lạc quan hơn.
Stuart Spencer, nhà sản xuất rượu và giám đốc điều hành của Ủy ban Nho Lodi, trụ sở đặt tại vùng Central Valley của bang California, cho biết truyền thông gần đây chủ yếu tập trung vào quan điểm của các nhà hàng và nhà bán lẻ phụ thuộc vào hàng nhập khẩu, mà lờ đi góc nhìn của những người trồng nho và sản xuất rượu.
“Thay mặt nhiều người trồng nho ở California, tôi nghĩ nhiều người trong số họ sẽ cảm thấy [thuế quan] là điều cần thiết để tạo ra sân chơi công bằng,” ông Spencer nói. “Bởi vì hiện tại họ đang bị thiệt thòi trong cuộc cạnh tranh.”
Trong những năm gần đây, các nhà trồng nho và sản xuất rượu tại California đã bị ảnh hưởng nặng nề do nhu cầu toàn cầu sụt giảm và sự tràn ngập của các sản phẩm nhập khẩu giá rẻ được trợ cấp, buộc nhiều nông dân phải để mặc hàng ngàn mẫu nho chết khô trên giàn.
Kể từ sau đại dịch, các trang trại nhỏ thuộc sở hữu gia đình ở vùng Central Valley—nơi sản xuất khoảng hai phần ba sản lượng rượu vang của bang—đặc biệt bị ảnh hưởng nặng nề.
Jeff Bitter, nông dân đời thứ tư và là chủ tịch của tổ chức Allied Grape Growers tại Fresno, nói rằng những người trồng nho và làm rượu đã quá mệt mỏi khi nghe rằng thuế quan là điều tệ hại.
“Trong ngành rượu vang, thuế quan không tệ cho tất cả mọi người. Đặc biệt là ở phía sản xuất. Nếu bạn là người trồng nho hoặc sản xuất rượu ở California mà không nhập khẩu, thì thuế quan hoàn toàn không có gì xấu với bạn,” ông Bitter nói.
Truyền thông gần đây đã nhấn mạnh sự lo lắng xoay quanh đe dọa áp thuế 200% đối với tất cả các loại rượu vang, Champagne và sản phẩm có cồn từ Liên minh Châu Âu của Tổng thống Trump.
Tuy nhiên, chính quyền Trump hôm thứ Tư đã bất ngờ tuyên bố tạm hoãn áp dụng thuế quan đáp trả trong vòng 90 ngày với hầu hết các đối tác thương mại—chỉ vài giờ sau khi thuế suất cao hơn bắt đầu có hiệu lực với hàng chục quốc gia. Trong thời gian này, một mức thuế 10% sẽ được áp dụng đối với tất cả hàng nhập khẩu toàn cầu, trừ Trung Quốc. Với Trung Quốc, mức thuế sẽ tăng lên 125% theo lời ông Trump đăng trên mạng xã hội, trong một bước leo thang mới của cuộc chiến thương mại.
Ông Spencer cho biết kể từ khi chiến tranh thương mại bắt đầu, đơn hàng rượu vang California xuất khẩu có thể đã bị tạm ngưng, nhưng điều tương tự cũng xảy ra với hàng nhập khẩu.
“Chúng tôi đang nghe từ các nhà sản xuất và xưởng rượu rằng đơn hàng trong nước đang gia tăng,” ông nói, đồng thời chia sẻ rằng xưởng rượu gia đình ông—St. Amant Winery—đã nhận được sự quan tâm bất ngờ từ khách hàng.
“Chúng tôi có hợp tác với một chuỗi bán lẻ quốc gia. Ngày hôm sau khi mức thuế 200% được công bố, họ đã liên hệ với chúng tôi về nhãn hiệu của mình. Trước đó sáu tháng không có đơn hàng nào, và giờ chúng tôi nhận ba đơn hàng chỉ trong ba tuần gần đây.”
Hình ảnh chai rượu Pháp tại Ludwig’s Fine Wine & Spirits ở San Anselmo, California, ngày 13 tháng 3 năm 2025. (Ảnh: Justin Sullivan/Getty Images)
Ông Spencer chỉ ra rằng 80% lượng nho làm rượu của bang là do các trang trại gia đình nhỏ độc lập trồng, và họ không thể nào cạnh tranh nổi với các khoản trợ cấp khổng lồ mà Liên minh Châu Âu dành cho ngành rượu vang của mình.
“Nó tạo ra một sân chơi cực kỳ mất cân bằng và khiến cho lượng cung vẫn ở mức cao trong khi thị trường cần được điều chỉnh lại,” ông nói thêm.
California cũng đang chịu bất lợi ngay trong thị trường nội địa, nơi họ phải cạnh tranh với hàng triệu gallon rượu nhập khẩu giá rẻ—thường do cùng các công ty phân phối, bán lẻ cả rượu California và rượu nhập khẩu, đồng thời được hưởng lợi từ kẽ hở trong chương trình hoàn thuế liên bang.
“Điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cộng đồng nông nghiệp ở vùng Thung lũng này,” ông Spencer nói. “Có thể thấy hàng ngàn mẫu nho chưa được tỉa cành hoặc thu hoạch vào mùa thu năm ngoái. Và khi mùa trồng mới bắt đầu, những vườn nho này sẽ bị nhổ bỏ hoặc bỏ hoang.”
Các nhà sản xuất rượu ở California còn phải đối mặt với chi phí sản xuất cao và hệ thống quy định gắt gao.
“Tại California, chi phí trồng nho và sản xuất rượu có thể cao nhất thế giới, bởi vì các tiêu chuẩn môi trường, quy định về lao động, lương bổng và quyền lợi nhân viên,” ông Bitter chia sẻ.
Tuy nhiên, ông cho biết nông dân không phàn nàn về các tiêu chuẩn này—họ chỉ không thể cạnh tranh với những đối thủ giá rẻ không tuân thủ bất kỳ quy định nào.
Cả Spencer và Bitter đều cho rằng nên có một cách tiếp cận tinh tế hơn là mức thuế 200% của ông Trump, chẳng hạn như hỗ trợ chính phủ trong việc quảng bá sản phẩm, hoặc trợ giúp nông dân đáp ứng các yêu cầu quy định.
“Chúng tôi đang chi rất nhiều tiền để trồng nho và làm rượu theo cách có lợi cho người tiêu dùng, cho người lao động, cho môi trường, cho tiểu bang, và cho tình hình kinh tế của bang,” ông Bitter nói.
“Vậy thì xét về mặt chi phí, chúng tôi đang bị thiệt thòi tới mức nào, và chúng ta cần điều chỉnh thuế nhập khẩu ra sao để tạo ra sự công bằng?”
Dù những người trồng nho lạc quan về thuế quan, nhưng không phải ai cũng muốn nói ra điều đó.
“Nhiều người không muốn lên tiếng vì vấn đề này đã bị chính trị hóa quá mức, và một nửa đất nước sẽ không ưa chỉ vì họ không thích ông Trump, bất kể chuyện đó có hợp lý hay không,” ông Spencer nói.
Ông Bitter bổ sung rằng cũng có nỗi lo bị các nhà phân phối lớn—những đơn vị kiểm soát thị trường và mua cả nho California lẫn rượu nhập khẩu—gạt ra ngoài.
Các nhà sản xuất rượu ở California, những người đang chật vật trong giai đoạn suy thoái toàn cầu, cho biết họ phải đối mặt với hàng loạt méo mó thị trường và rào cản thương mại khiến đối thủ nước ngoài có lợi thế hơn hẳn.
Thuế quan sẽ không giải quyết được tất cả vấn đề, nhưng chúng đem lại tia hy vọng sau nhiều năm ảm đạm.
Ông Spencer gợi ý rằng các nhà hàng và nhà bán lẻ Mỹ từng phụ thuộc vào nhập khẩu có thể chuyển hướng sang rượu vang California hoặc các sản phẩm Mỹ khác.
“Trong chuyện này sẽ có kẻ thắng và người thua,” ông nói. “Và đây có thể là một chiến thắng cho người trồng nho California.”
— Theo The Epoch Times
