Trong Lá thư Đông Kinh kỳ thứ 231 trên kênh OVM4TV, dưới sự điều hợp của ký giả Nguyễn Đình Toàn, cùng với phần tham luận của học giả Đỗ Thông Minh, cuộc hội thoại xoay quanh chính sách thuế mới của Tổng thống Donald Trump ban hành ngày 2 tháng 4 năm 2025. Những biện pháp thuế quan này không chỉ khuấy động kinh tế Hoa Kỳ mà còn tạo chấn động đến thị trường toàn cầu, trong đó có Việt Nam, Hàn Quốc và Trung Quốc. Giá vàng trong nước tăng vọt, đồng bạc Việt Nam sụt giá, chứng khoán rúng động – tất cả phản ánh rõ nét sự liên lập của kinh tế toàn cầu trước quyết định của một siêu cường. Bên cạnh đó, chương trình cũng điểm qua hành trình gian nan của Sư Minh Tuệ và biến động chính trị tại Đại Hàn Dân Quốc.
1. Chính sách thuế của Tổng thống Trump và tác động toàn cầu
Ngay từ phần mở đầu, học giả Đỗ Thông Minh đã nhấn mạnh ảnh hưởng sâu rộng của chính sách thuế mới do Tổng thống Donald Trump công bố hôm mồng Hai tháng Tư năm 2025. Chính sách này đã gây chấn động thị trường tài chánh quốc tế, đặc biệt là tại Việt Nam.
Tại Việt Nam, hậu quả nhãn tiền là chứng khoán lao dốc, giá vàng nội địa tăng vọt và đồng bạc Việt mất giá mạnh so với Mỹ kim. Trong khi đó, giá vàng thế giới lại có khuynh hướng đi xuống, dẫn đến chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới – nguyên nhân chính đến từ chế độ độc quyền nhập khẩu vàng của nhà nước Việt Nam.
2. Việt Nam và hệ lụy từ cơ chế tiền tệ sau 1975
Chương trình cũng nhắc lại chuyện Việt Nam từng bán một lượng lớn vàng cho Nga, và phân tích nguyên nhân sâu xa khiến đồng bạc Việt mất giá nghiêm trọng sau năm 1975, xuất phát từ việc định giá nội tệ quá cao so với Mỹ kim ngay sau cuộc đổi tiền, gây ra hậu quả kéo dài suốt nhiều thập niên.
3. Khủng hoảng chính trị tại Đại Hàn Dân Quốc
Chuyển sang bán đảo Triều Tiên, học giả Đỗ Thông Minh trình bày về tình hình bất ổn chính trị tại Hàn Quốc, nơi mà tổng thống đương nhiệm vừa bị đàn hặc do dính líu đến một cuộc điều tra.
Đại Hàn Dân Quốc lâu nay vốn nổi tiếng với lịch sử chính trị đầy biến động, nhiều cựu tổng thống bị kết án hình sự hoặc tự vẫn. Các cuộc biểu tình quy mô lớn và cảnh sát cơ động hiện diện thường xuyên là hình ảnh không còn xa lạ với người dân xứ Kim Chi.
4. Hành trình gian nan của Sư Minh Tuệ qua Đông Nam Á
Bên cạnh thời sự quốc tế, chương trình dành một phần để thuật lại hành trình tâm linh của Sư Minh Tuệ, người đang thực hiện một cuộc hành hương đi bộ qua nhiều quốc gia Đông Nam Á.
Đoàn của sư đã gặp phải nhiều khó khăn, trong đó có việc bị từ chối nhập cảnh tại Tân Gia Ba, bị cảnh sát Nam Dương gây khó dễ, và cuối cùng mới đặt chân đến Tích Lan (Sri Lanka). Hành trình này không chỉ là một thử thách thể xác mà còn là minh chứng cho lòng kiên định và tinh thần vô úy của một bậc tu hành.
5. Phản ứng quốc tế trước chính sách thuế mới của Hoa Kỳ
Trở lại vấn đề trọng yếu, học giả Đỗ Thông Minh phân tích chi tiết hơn về sự phản ứng từ các nước trên thế giới. Một số quốc gia được miễn thuế quan bất ngờ như Nga, Cuba và Bắc Hàn, trong khi nhiều đồng minh lâu đời của Hoa Kỳ lại chịu ảnh hưởng nặng nề.
Thị trường chứng khoán toàn cầu rúng động, các tập đoàn lớn như Tesla và bản thân Elon Musk cũng chịu tổn thất đáng kể sau khi chính sách được ban hành.
6. Trung Quốc, Nhật Bản và cuộc đua đất hiếm
Trung Quốc, quốc gia hiện đang nắm giữ phần lớn trữ lượng đất hiếm toàn cầu, đã phản ứng quyết liệt trước chính sách thuế mới của Hoa Kỳ. Trong khi đó, Nhật Bản đã phát hiện ra một mỏ đất hiếm khổng lồ dưới đáy Thái Bình Dương, mở ra hy vọng mới cho thế cân bằng tài nguyên chiến lược tại Á Châu.
Cuộc tranh giành ảnh hưởng quân sự và công nghệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc cũng được đề cập, với Trung Quốc ngày càng tăng tốc phát triển về kinh tế và kỹ thuật hiện đại, tạo áp lực đối với vị thế siêu cường của Hoa Thịnh Đốn.
7. Tác động đến Việt Nam và tương lai của Elon Musk
Phần cuối chương trình khẳng định rằng Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng rõ rệt từ chính sách thuế mới của Hoa Kỳ, do nền kinh tế còn nhiều lệ thuộc vào xuất khẩu và nguyên vật liệu đầu vào từ các cường quốc.
Ngoài ra, học giả Đỗ Thông Minh cũng không loại trừ khả năng Elon Musk sẽ rút lui khỏi các vị trí trong chánh phủ Mỹ, dưới áp lực dư luận và những tổn thất từ thị trường tài chánh.
